| Description |
Tết Khu cù tê còn gọi là tết đánh trống, được tổ chức vào tháng Bảy để tưởng nhớ ngày sinh của Tổ tiên (Hoàng Vần Thùng) tại nhà cộng đồng (khu cù tê). Nhà khu cù tê được dựng ở giữa làng, làm theo kiểu hai mái tám cột, sàn rộng khoảng 3m, dài 5m, độ cao từ sàn đến mái là 3m, bốn phía không thưng vách. Trên mái khu cù tê, người ta giắt sừng và sọ trâu.
Mùng 1 tháng Bảy, tất cả dân làng tập trung tại nhà trưởng làng để chuẩn bị lễ vật - rượu hoẵng (ủ một năm), thịt trâu, xôi, gà. Sau đó, ông trưởng làng mang bộ trống, chiêng vào nhà khu cù tê làm lễ. Khi tiếng trống, tiếng chiêng cất lên, thầy cúng xin phép tổ tiên cho dân làng ăn tết.
Từ ngày mùng 2 trở đi, các gia đình trong làng luân phiên làm cỗ và nhờ thầy cúng đến làm lễ mời tổ tiên về ăn tết. Dụng cụ cúng bắt buộc phải có sừng trâu, cái sọt đựng củ gừng. Ngoài các món ăn đã chế biến sẵn, gia chủ phải chuẩn bị một con gà trống để thầy cúng làm nghi thức tế huyết mao - cắt tiết. Sau đó con gà được mang đi chế biến thành món gà luộc để tiếp tục làm lễ. Cúng xong, thầy cúng bói xương đùi gà để xem điềm may rủi cho gia chủ. Các nghi thức cúng lễ hoàn thiện, gia chủ mời họ hàng, bạn bè đến ăn cơm, uống rượu.
Đến ngày 13 tháng Bảy, người La Chí làm lễ tiễn tổ tiên hay lễ hết tết. Trong nhà khu cù tê, một cây cột treo chiêng, trống; chiếc thang tượng trưng cho cầu nối đưa tổ tiên về nơi trú ngụ. Trưởng làng và tất cả các thầy cúng ngồi hàng ngang trước cửa nhà khu cù tê. Trước mặt mỗi người là một chiếc sọt, rượu hoẵng, gừng tươi và chiếc sừng trâu. Trưởng làng đọc lời khấn mời tổ tiên, các thầy trống, chiêng đánh và múa trống, chiêng theo tiết tấu đanh, mạnh, dồn dập.
Lễ tiễn tổ tiên kết thúc với nghi thức rước đôi sừng trâu lên nhà Khu cù tê trước sự chứng kiến của cộng đồng.
|
