| Description |
Nghệ thuật tạo hoa văn trên trang phục truyền thống của người Mông hoa tại xã Sa Lông (Mường Chà-Điện Biên) thể hiện bằng kỹ thuật vẽ hoa văn bằng sáp ong, thêu, ghép vải và phối màu. Đồng bào dân tộc Mông hoa quan niệm hoa văn trên trang phục, đồ dùng sinh hoạt sẽ giúp họ được giao tiếp với các thần linh, mời được các thần linh tới nhà, ban phát điềm lành, xua đi những điều dữ.
Để tạo hoa văn người thợ phải sơ chế sáp ong, dùng bút vẽ chấm vào sáp vẽ hoa văn lên vải, để khô đem đi nhuộm, rồi luộc qua nước sôi. Sáp ong gặp nhiệt độ cao tan hết, để lộ ra hoa văn. Hoa văn chủ yếu như: bông hoa, ô chéo, chữ nhật, ô vuông, hình con sên, hình thoi… tạo cho trang phục truyền thống của người Mông ở Sa Lông luôn có vẻ đẹp độc đáo. Kỹ thuật tạo hình hoa văn trên vải cho thấy, người Mông hoa phản ánh cá tính, ước vọng của con người trong suốt chiều dài lịch sử phát triển.
Hoa văn được tạo trên trang phục truyền thống: váy áo, thắt lưng, khăn cuốn đầu, xà cạp… với những bí quyết riêng phản ánh được óc sáng tạo, trình độ mỹ thuật, sự khéo léo của người Mông hoa. Không chỉ vẽ trên váy áo, thắt lưng, trang phục, các hoa văn đặc trưng của người Mông còn được thể hiện trên các vật dụng sinh hoạt hàng ngày như: gùi đi nương, túi chéo… Mỗi họa tiết hoa văn đều thể hiện những khát vọng cao đẹp của con người. Đó là vốn tri thức dân gian quý giá phản ánh trình độ kinh tế, văn hóa, xã hội, lịch sử, dấu ấn thời đại, bản sắc văn hoá của những người nghệ nhân Mông hoa.
Đây là loại hình nghệ thuật dân gian đặc sắc trong cách tạo hoa văn, phối màu trên các sản phẩm vải để tạo nên những trang phục đẹp, độc đáo, tinh tế, nhuần nhị và mang sự riêng biệt của người phụ nữ Mông. Người Mông ở xã Sa Lông vẫn luôn bảo vệ, phát huy giá trị di sản mang đậm tính thẩm mỹ, thể hiện sự tài hoa, tinh tế và khéo léo này. Vì những giá trị lịch sử, văn hóa đặc sắc, nghệ thuật tạo hoa văn trên trang phục truyền thống của người Mông (ngành Mông hoa) ở xã Sa Lông đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đưa vào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, năm 2017. |
