| Description |
Lượn cọi là làn điệu dân ca đặc trưng của người Tày mô tả về thiên nhiên, con người, làng bản những nét sinh hoạt phong tục tập quán của người Tày. Lượn Cọi là thể loại giao duyên đậm chất chữ tình với ngôn ngữ giàu hình ảnh và sự ví von sâu sắc. Tiếng Lượn Cọi là một trong những kênh giao tiếp kín đáo của người Tày. Có thể nói, cách ứng xử của người Tày đã được thể hiện sinh động và tinh tế qua các bài lượn cọi.
Lượn Cọi có đặc trưng riêng không thể lẫn với bất cứ làn điệu nào khác. Sự khác biệt ấy rõ nhất ở lời ngân nga (ơ…ờ…ơi…ới) trước khi vào câu hát. Lượn Cọi hay nhất khi hát đối nam nữ, cứ như thế lời ngân nga ơ…ờ…ơi…ới sẽ được lặp lại trước khi vào câu hát của người tiếp theo. Để có thể hát lên được lời Cọi hay, người hát phải lấy hơi khỏe, biết nghe nhịp và kiên trì luyện tập. Nhạc cụ duy nhất có thể đệm cho lời Cọi là sáo. Tuy nhiên hiện nay, có rất ít nghệ nhân biết thổi sáo thành thục đệm cho hát Cọi.
Lời hát đậm chất chữ tình với ngôn ngữ giàu hình ảnh thể hiện sinh động và tinh tế trong cách ứng xử của người Tày. Thông qua các lời Cọi có thể thấy đời sống tinh thần phong phú của đồng bào dân tộc Tày. Nhiều bài Lượn Cọi, từng câu, đoạn Lượn đều phản ánh bản sắc văn hóa của người Tày trong cách ứng xử giữa con người với con người, con người với thiên nhiên, con cái với cha mẹ, tình yêu quê hương, đất nước, tình yêu nam nữ, là tình đoàn kết, lối sống chan hòa của người dân trong xóm, bản người Tày. |
