| Description |
Có bề dày lịch sử khoảng 700 năm, do những người nông dân sáng lập. Nghệ thuật múa rối nước ở Nguyên Xá và Đông Các gắn với sân khấu mặt nước và nghệ thuật chèo truyền thống. Các tích trò gắn liền với cuộc sống người nông dân Bắc Bộ. Họ sáng tạo và lưu giữ nhiều tích trò đặc biệt như: Múa bát tiên, Đu đôi, Chạy đàn Ngũ phương. Tích “múa sư tử” của nghệ thuật múa rối nước ở Nguyên Xá và Đông Các là duy nhất trên cả nước.
Cái độc đáo ngay từ trong tên gọi “Múa rối nước” là lấy nước làm sân khấu biểu diễn. Mặt nước ao hồ vừa là sân khấu, là môi trường, là khung cảnh, vừa là một nhân vật hỗ trợ cho con rối hoạt động dưới sự điều khiển tài ba của các nghệ nhân. Trong nghệ thuật múa rối nước thì quân rối là diễn viên trực tiếp là cơ sở vật chất kỹ thuật quan trọng nhất góp phần tạo lên thành công của tích trò. Nhiều loại quân rối nhất từ chú Tiễu đến thày Đường Tăng, từ con Lân cỡ lớn đến con vịt con cá bé nhỏ, xinh xắn…Chú Tễu làng Nguyễn (xã Nguyên Xá) đã trở thành nhân vật quen, với hình tượng một trai cày khỏe mạnh, béo tròn, phốp pháp da dẻ hồng hào với nụ cười sảng khoái không gợn chút suy tư. Tễu là nhân vật thường xuất hiện lúc mở đầu buổi diễn, điều khiển chương trình, giáo trò, dẹp trật tự… rất gần gũi với người nông dân sống lạc quan yêu đời, biết tận dụng tiếng cười trong sản xuất và chiến đấu.
Về lý thuyết, họ điều khiển rối bằng dây và sào nhưng họ có bí quyết riêng để tạo ra sự sinh động và mê hoặc của tích trò trên mặt nước. Ở đây cũng có kỹ thuật tạo hình rối đặc biệt. Họ không truyền nghề cho người ngoài và con gái. Đây là cái nôi đào tạo và truyền trò cho Nhà hát múa rối trung ương. Họ cũng được mời đi biểu diễn ngoại giao ở nhiều nơi trên thế giới.
Nghệ thuật sân khấu múa rối nước mang tính tổng hợp, đa diện của nhiều thành phần, đã tạo nên sự độc đáo, diệu kỳ, hấp dẫn từ sân khấu, buồng trò, quân rối đến các yếu tố kỳ ảo khác như máy điều khiển nghệ nhân, trò và tích trò. Nghệ thuật múa rối nước ở Thái Bình chính là kết tinh sự sáng tạo, trí thông minh, tài khéo léo của người dân qua bao đời tạo nên và trường tồn với thời gian. |
